Pages

Thursday, 22 May 2014

శ్రీమద్భాగవతం ఏకాదశ స్కంధం ఎనిమిదవ అధ్యాయం


            ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ
శ్రీమద్భాగవతం ఏకాదశ స్కంధం ఎనిమిదవ అధ్యాయం
శ్రీబ్రాహ్మణ ఉవాచ
సుఖమైన్ద్రియకం రాజన్స్వర్గే నరక ఏవ చ
దేహినాం యద్యథా దుఃఖం తస్మాన్నేచ్ఛేత తద్బుధః

మనకు ఏ ఏ ఇంద్రియముల వలన కలిగే సుఖమూ దుఃఖమూ, స్వర్గములో ఐనా నకరములో ఐనా, మన శరీరానికి ఇంద్రియాల ద్వారా కలిగే శరీరానికే గానీ ఆత్మకే కాదు. చలీ వేడీ మెత్తనా వేడీ అన్నీ దేహానికి గానీ ఆత్మకు కాదు. పండితుడైన వాడు ఈ విషయాన్ని తెలుసుకోవాలి

గ్రాసం సుమృష్టం విరసం మహాన్తం స్తోకమేవ వా
యదృచ్ఛయైవాపతితం గ్రసేదాజగరోऽక్రియః

కొద్దిగా లభించినా పెద్దగా లభించినా మంచి ఆహారం లభించినా తక్కువ లభించినా, దొరికిన దానితో దొరికినంత తృప్తి పొందాలి కానీ దొరకని దాని కోసం పరితపించకూడదని కొండచిలువ నేర్పించింది

శయీతాహాని భూరీణి నిరాహారోऽనుపక్రమః
యది నోపనయేద్గ్రాసో మహాహిరివ దిష్టభుక్

ఏమీ దొరకకుంటే చాలా రోజులు ఆహారం లేకుండానే ఉంటుంది.

ఓజఃసహోబలయుతం బిభ్రద్దేహమకర్మకమ్
శయానో వీతనిద్రశ్చ నేహేతేన్ద్రియవానపి

ఉన్నా లేకునా ఓజస్సూ సహస్సు బలం ఉన్నంతవరకూ కర్మ చేస్తాము. చేత కాకపోయినపుడు మానేస్తాము. ఎంత తిన్నా శరీరం ఒక తీరుగా ఉండదు. ఈ శరీరం ఎలాగూ పనికిరాకుండా పోతుంది.

మునిః ప్రసన్నగమ్భీరో దుర్విగాహ్యో దురత్యయః
అనన్తపారో హ్యక్షోభ్యః స్తిమితోద ఇవార్ణవః

ప్రసన్న గంభీరుడై ఎందులోనూ మునగకా దేనినీ దాటక సముద్రములా ఉండాలి ముని. సముద్రములో కొన్ని వేల నదుల జలాలు వచ్చి పడతాయి. పైనుంచి వర్ష జలం, కింద నుండి ఊట జలం వస్తుంది. ఇంత నీరు వచ్చినా అది ఉప్పొంగదు. నీరు రాకున్నా సముద్ర తగ్గదు. మనం కూడా కష్టమొచ్చినా సుఖమొచ్చినా ఒకే తీరుగా ఉండాలి.

సమృద్ధకామో హీనో వా నారాయణపరో మునిః
నోత్సర్పేత న శుష్యేత సరిద్భిరివ సాగరః

బాగా ఉండనీ ఏమీ లేకపోనీ, పరమాత్మ యందు మనసు ఉంచి ఉండాలి. తరగనూ వద్దూ, ఎండిపోనూ వాద్దు, సముద్రము లాగ

దృష్ట్వా స్త్రియం దేవమాయాం తద్భావైరజితేన్ద్రియః
ప్రలోభితః పతత్యన్ధే తమస్యగ్నౌ పతఙ్గవత్

పరమాత్మ చేత సృష్టించబడిన పెద్ద మాయ స్త్రీ. ఆ స్త్రీ సౌంద్రయ్ విభ్రమాలను చూచి మోహపడైతే మన బ్రతుకు మిడత బ్రతుకు అవుతుంది. మిడత వెళ్ళి మంటలో పడుతుంది ఆ మంటకు ఆకర్షితురాలై.

యోషిద్ధిరణ్యాభరణామ్బరాది ద్రవ్యేషు మాయారచితేషు మూఢః
ప్రలోభితాత్మా హ్యుపభోగబుద్ధ్యా పతఙ్గవన్నశ్యతి నష్టదృష్టిః

రక రకాల మంటలు పెడితే మంటలు ఎన్ని రకాలుగా ఉంటే అంత మురిసి మిడత అందులో పడుతుంది. మంచి మంచి అలంకారములతో స్త్రీ ఎదురురాగానే, అగ్నిలో మిడత పడ్డట్టుగా స్త్రీ వ్యామోహములో పురుషుడు పడి నశిస్తున్నాడు.

స్తోకం స్తోకం గ్రసేద్గ్రాసం దేహో వర్తేత యావతా
గృహానహింసన్నాతిష్ఠేద్వృత్తిం మాధుకరీం మునిః

శరీరం బతకడానికి కావలసిన ఆహారాన్ని ఒకే సారి కాకుండా కొంచెం కొంచెం తీసుకుని బతకాలి. తేనెటీగ లాగ. తేనెటీగ అన్ని పూలలోంచి కొంచెం కొంచెం తీసుకుంటుంది. మానవుడు కూడా పదుహారు ముద్దలు తినాలి రోజూ.భిక్షాన్నాన్ని మాధుకరీ వృత్తి అంటారు.

అణుభ్యశ్చ మహద్భ్యశ్చ శాస్త్రేభ్యః కుశలో నరః
సర్వతః సారమాదద్యాత్పుష్పేభ్య ఇవ షట్పదః

తుమ్మెద  అన్ని పూల  నుండీ సారం తీసుకుంటుంది. పండితుడు కూడా అన్ని శాస్త్రాల నుండి సారం తీసుకోవాలి. తుమ్మెదల ఇది పనికిరాదు అనుకోకుండా అన్ని శాస్త్రాలనూ చదవాలి అన్ని నీతులు తెలుసుకుని, ఏది పనికొస్తుందో దాన్నే తీసుకోవాలి.

సాయన్తనం శ్వస్తనం వా న సఙ్గృహ్ణీత భిక్షితమ్
పాణిపాత్రోదరామత్రో మక్షికేవ న సఙ్గ్రహీ

ఈగ తీసుకున్న వస్తువును నిలువ చేసుకోకునండా ఎప్పటిదప్పుడే తినేస్తుంది. దాచి దాచి తినదు. దాచుకోవడం అనే రోగముతోనే ద్వేషమూ వైరమూ హింస. నీదీ నాదీ అన్న బుద్ధి దాచుకోవడం వలననే పుడుతుంది. ఇది మనకు ఈగ నేర్పుతుంది.

సాయన్తనం శ్వస్తనం వా న సఙ్గృహ్ణీత భిక్షుకః
మక్షికా ఇవ సఙ్గృహ్ణన్సహ తేన వినశ్యతి

ఇంకో మక్షిక ఉంది. తేనెటీగ, ప్రతీ పూవు నుండీ మకరందాన్ని తీసుకు వచ్చి దచిపెడుతుంది. చివరకు అది ఇంకొకరి పాలవుతుంది. నిలువ చేయవద్దని ఈగ చెప్పింది, నిలవ చేస్తే చస్తావని తేనెటీగ చెప్పింది.

పదాపి యువతీం భిక్షుర్న స్పృశేద్దారవీమపి
స్పృశన్కరీవ బధ్యేత కరిణ్యా అఙ్గసఙ్గతః

ఏనుగును పట్టాల్ని అనుకున్నవాడు గోతి తవ్వి దాని మీద ఒక ఆడ ఏనుగు బొమ్మ పెడితే దాన్ని తాకుదామని వచ్చి అది గోతిలో పడుతుంది. మనం కూడా గోతిలో పడడానికి కారణం స్త్రీ సంబంధమే.

నాధిగచ్ఛేత్స్త్రియం ప్రాజ్ఞః కర్హిచిన్మృత్యుమాత్మనః
బలాధికైః స హన్యేత గజైరన్యైర్గజో యథా

ఏనుగు మంకు ఇది చెబుతుంది. తనకు మృత్యువైన స్త్రీ సంబంధాన్ని బుద్ధిమంతుడు ఎవరూ కోరకూడదు. ఒకే ఆడ ఏనుగు ఉంటే దాన్ని పొందుదామని నాలుగు ఏనుగులు వస్తే, వాటిలో ఏది బలీయమో అది బలహీనమైన ఏనుగును చంపుతుంది. చనిపోయిన ఏనుగుకు స్త్రీ సంబంధమే కారణం
ఈ సంసారములో కూడ బలాఢ్యుల వలన బలహీనులు స్త్రీ కామన వలన చంపబడతారు

న దేయం నోపభోగ్యం చ లుబ్ధైర్యద్దుఃఖసఞ్చితమ్
భుఙ్క్తే తదపి తచ్చాన్యో మధుహేవార్థవిన్మధు

 పిసినారులు ఈ రెండూ చేయరు. లుబ్దసంచితాన్ని మనం తీసుకోరాదు. ఒకరు కూడ బెట్టిన దాన్ని ఇంకొకరు బలవంతముగా అనుభవిస్తారు.

సుదుఃఖోపార్జితైర్విత్తైరాశాసానాం గృహాశిషః
మధుహేవాగ్రతో భుఙ్క్తే యతిర్వై గృహమేధినామ్

అపుడు దాచి పెట్టిన వారికి అస్సలు ఉండదు. తేనెటీగ దాచిపెట్టిన తేనెను ఇతరులు లాక్కున్నట్లుగా లోభి దాచిపెడితే ఇతరుల అనుభవానికే పనికొస్తుంది కానీ తనకు పనికిరాదు

గ్రామ్యగీతం న శృణుయాద్యతిర్వనచరః క్వచిత్
శిక్షేత హరిణాద్బద్ధాన్మృగయోర్గీతమోహితాత్

గ్రామ్య గీతాలను, పిల్ల పదాలనూ వినరాదు. అడవిలో ఉండే యతులు అలాంటి పాటలు వింటే లేడిలా నశిస్తారు. లేడిని వేటాడే వారు బాణాలతో కొట్టకుండా రకరకాల సంగీత వాద్య పదార్థాలను తీఉస్కు వచ్చి సంగీత కచేరి చేస్తాడు. ఆ గాన మాధుర్యం వినడానికి అన్ని రకాల లేళ్ళు వచ్చి కూర్చుంటాయి. అవి అలా వింటున్నప్పుడు, బాగా మైమరచి ఉన్నపుడు ఈ గానాన్ని ఆపించి పెద్ద డోళ్ళతో భయంకరమైన శబ్దం చేస్తారు. అది విని లేళ్ళు గుండే పగిలి చనిపోతాయి.

నృత్యవాదిత్రగీతాని జుషన్గ్రామ్యాణి యోషితామ్
ఆసాం క్రీడనకో వశ్య ఋష్యశృఙ్గో మృగీసుతః

పాటలే వినకూడదు, పొరబాటున ఆటలసు అసలే చూడరాదు. ఆడవారి నృత్యాన్నీ గానాన్ని పొరబాటున కూడా చూడకు. అలా చేస్తే ఋష్యశృంగునిలా వలలో పడతారు.

జిహ్వయాతిప్రమాథిన్యా జనో రసవిమోహితః
మృత్యుమృచ్ఛత్యసద్బుద్ధిర్మీనస్తు బడిశైర్యథా

నాలుక రుచికి ఆశపడితే చేపలాగ చస్తారు. చేపకు బాగా ఇష్టమైన మాంస ఖండాన్ని ఎరగా పెట్టగానే దాఇకోసం ఆశపడి చావు కొని తెచ్చుకుంటుంది. జితం సర్వం జితే రసే

ఇన్ద్రియాణి జయన్త్యాశు నిరాహారా మనీషిణః
వర్జయిత్వా తు రసనం తన్నిరన్నస్య వర్ధతే

ఆహారం వదిలిన బుద్ధి మంతులే ఇంద్రియాలను గెలుస్తారు. రసనాన్ని (నాలుకని) వదిలిపెడితేనే వాడు పెరుగుతాడు. ఆహారం లేని వాడికే జ్ఞ్యానం పెరుగుతుంది.

తావజ్జితేన్ద్రియో న స్యాద్విజితాన్యేన్ద్రియః పుమాన్
న జయేద్రసనం యావజ్జితం సర్వం జితే రసే

తక్కిన ఎన్ని ఇంద్రియాలను గెలిచినా వాడు ఇంద్రియములను గెలిచినవాడు కాడు. నాలుకను గెలవనంత వరకూ ఇతర ఇంద్రియాలను గెలిచిన వాడు కాదు. నాలుకను గెలిస్తే అన్నిటినీ గెలవ వచ్చని చేప చెప్పింది

పిఙ్గలా నామ వేశ్యాసీద్విదేహనగరే పురా
తస్యా మే శిక్షితం కిఞ్చిన్నిబోధ నృపనన్దన

పింగలా అనే వేశ్య విదేహనగరములో ఉంటుంది. తన శరీరాన్ని చక్కగా అలంకరించుకుని సాయంకాలం కాగానే తన ఇంటి ద్వారం ముందు నిలబడి బాగా ధనవంతులైన విటులకోసం ఎదురు చూస్తూ ఉంటుంది.

సా స్వైరిణ్యేకదా కాన్తం సఙ్కేత ఉపనేష్యతీ
అభూత్కాలే బహిర్ద్వారే బిభ్రతీ రూపముత్తమమ్

దారిలో వచ్చే వారందరినీ చూస్తూ వారు ఎంత ఎంత ఇవ్వగలరో విచారిస్తూ ఉంటుంది.

మార్గ ఆగచ్ఛతో వీక్ష్య పురుషాన్పురుషర్షభ
తాన్శుల్కదాన్విత్తవతః కాన్తాన్మేనేऽర్థకాముకీ

ఇంకా ధనవంతులకోసం ఆశతో నిద్ర మానుకుని ద్వారం ముందే నిలబడి లోపలకు వెళుతు బయటకు వెళుతూ ఉంటుంది. అలా

ఆగతేష్వపయాతేషు సా సఙ్కేతోపజీవినీ
అప్యన్యో విత్తవాన్కోऽపి మాముపైష్యతి భూరిదః

ఏవం దురాశయా ధ్వస్త నిద్రా ద్వార్యవలమ్బతీ
నిర్గచ్ఛన్తీ ప్రవిశతీ నిశీథం సమపద్యత

తస్యా విత్తాశయా శుష్యద్ వక్త్రాయా దీనచేతసః
నిర్వేదః పరమో జజ్ఞే చిన్తాహేతుః సుఖావహః

తస్యా నిర్విణ్ణచిత్తాయా గీతం శృణు యథా మమ
నిర్వేద ఆశాపాశానాం పురుషస్య యథా హ్యసిః

న హ్యఙ్గాజాతనిర్వేదో దేహబన్ధం జిహాసతి
యథా విజ్ఞానరహితో మనుజో మమతాం నృప

ఇలా విత్తాశతో నోరు ఎండి ముఖం వాడి, అలంకారం అంతా చెదిరిపోయింది కానీ పని కాలేదు
అపుడు ఆమెకు విరక్తి కలిగింది.

పిఙ్గలోవాచ
అహో మే మోహవితతిం పశ్యతావిజితాత్మనః
యా కాన్తాదసతః కామం కామయే యేన బాలిశా

ఆశే అన్నిటికన్నా ప్రమాద కరం. చేతిలో ఖడ్గం ఉంటే ఎలా హాని చేస్తుందో ఆశ కూడా హాని చేస్తుంది.

విజ్ఞ్యానంలేని వారు ఆశను వదలనట్లుగా శరీరం అలిస్తే ఆశ వదలదు. మనసు అలసిపోవాలి. మనసు గెలవని నా మోహాన్ని చూడండి. లేని ప్రియుని కోసం తెల్లవార్లూ ఎదురు చూసాను.


సన్తం సమీపే రమణం రతిప్రదం విత్తప్రదం నిత్యమిమం విహాయ
అకామదం దుఃఖభయాధిశోక మోహప్రదం తుచ్ఛమహం భజేऽజ్ఞా

కానీ పరం రమనీయుడూ అడగకుండానే అన్నీ ఇచ్చేవాడూ చివరకు తనను కూడా ఇచ్చేవాడూ చివరకు తనను కూడా ఇచ్చేవాడు నా హృదయములో ఉన్నాడు. అంతర్యామిగా ఉన్న ఆ ప్రియున్ని చూడక బయట ఎవడో ప్రియుడు ఉన్నాడని తెల్లవార్లూ ఎదురుచూసాను
అహో మయాత్మా పరితాపితో వృథా సాఙ్కేత్యవృత్త్యాతివిగర్హ్యవార్తయా
స్త్రైణాన్నరాద్యార్థతృషోऽనుశోచ్యాత్క్రీతేన విత్తం రతిమాత్మనేచ్ఛతీ

ధనం ఇస్తాడు సుఖం ఇస్తాడు ఆనందింపచేస్తాడు, దగ్గరే ఉన్నాడు ఈ ప్రియుడు. ఈయనను వదలి, ఏమీ ఇవ్వని వాడూ, దుఃఖాన్నీ భయాన్నీ శోకాన్నీ మోహాన్నీ ఇచ్చే తుచ్చమైన బయట ఉన్న ఈ ప్రియున్ని కోరానునేను వృధాగా మనసును బాధపెట్టాను. చూచేవారూ విన్నవారూ నిందించుకునే ఈ వేశ్యా వృత్తితో ఆత్మను పాడు చేసాను. స్త్రీ వ్యామోహము ఉన్న మానవులతో డబ్బును సంపాదించాలి అని ఆశ పడ్డాను. డబ్బుతో కొనబడి సంతోషాన్నీ సుఖాన్నీ వాడికి ఇచ్చి నేను దుఃఖాన్నే పొందుతున్నాను.
యదస్థిభిర్నిర్మితవంశవంస్య
స్థూణం త్వచా రోమనఖైః పినద్ధమ్
క్షరన్నవద్వారమగారమేతద్
విణ్మూత్రపూర్ణం మదుపైతి కాన్యా

ఇంత ఆలోచిస్తే ఏమనిపిస్తోందంటే, వెదురు బొంగులో ఎన్నో రకాల తినే పదార్థాలు ఉంటాయి. దాన్ని పగులగొట్టి అందులో ఉన్నవాటిని తేనెలో కలుపుకుని తింటారు. అందులో ఉండే పదార్థాలు ఎవరైనా తింటే తినబడతాయి, లేకపోతే అవి బయటకు రాక నశిస్తాయి. పొరబాటున ఒక బొంగు ఇంకో బొంగుతో రాజుకుంటే అగ్ని పుట్టి రెండూ కాలిపోతాయి.

అలాగే ఒక శరీరం ఇంకో శరీరముతో రాసుకుంటే కామాగ్ని పుట్టి క్రోధాగ్నీ లోభాగ్ని పుట్టి ఇరువురి నాశానికీ కారణమవుతుంది.
ఈ శరీరం కూడా వెదురు బొంగే. ఇందులో మాంసమూ రక్తమూ నఖములూ పై చర్మమూ రోమమూ, తొమ్మిది రంధ్రాలు ఉన్న ఒక ఇల్లు ఇది. ఇలాంటి దాని మీద, మల మూత్రముతో ఉండే ఈ శరీరాన్ని ఎవరైనా ఆశ్రయిస్తారా.

విదేహానాం పురే హ్యస్మిన్నహమేకైవ మూఢధీః
యాన్యమిచ్ఛన్త్యసత్యస్మాదాత్మదాత్కామమచ్యుతాత్

ఇంత పెద్ద విదేహ నగరములో నేనొక్కదానినే మూర్ఖురాలను.
తనను ఇచ్చే భగవంతున్ని విడిచిపెట్టి ప్రాకృత మానవున్ని చూచేవాడిని నేనొక్క దాన్నే.  ఇంకెవరూ లేరు.

సుహృత్ప్రేష్ఠతమో నాథ ఆత్మా చాయం శరీరిణామ్
తం విక్రీయాత్మనైవాహం రమేऽనేన యథా రమా

పరమాత్మ ఈ శరీరానికి మిత్రుడూ ప్రియుడూ నాథుడు. అలాంటి ఆత్మను అమ్మి ఈ శరీరముతో రమించాలా. మనకు రక రకాల కోరికలను ప్రసాదించే కోరికలు నిజముగా ప్రీతిని ఇస్తాయా.

కియత్ప్రియం తే వ్యభజన్కామా యే కామదా నరాః
ఆద్యన్తవన్తో భార్యాయా దేవా వా కాలవిద్రుతాః

దేవతలు భార్యనో భర్తనో ఇస్తారు. వారు ఎంత కాలం ఉంటారు. వారికీ మొదలూ చివరా ఉంది. వారూ ఆద్యంత వంతులే. దేవతలు కూడా ఆద్యంత వంతులే. వారు ఇచ్చే కోరికలు కూడా ఆద్యంతాలు ఉన్నవే

నూనం మే భగవాన్ప్రీతో విష్ణుః కేనాపి కర్మణా
నిర్వేదోऽయం దురాశాయా యన్మే జాతః సుఖావహః

నేను ఎపుడో ఎదో పుణ్యం చేసుకుని ఉంటాను. అందుకు ప్రీతి కలిగి, ఆనందం కలిగించే వైరాగ్యం నాకు కలిగించాడు. ఇలాంటి కష్టాలు నాకు మళ్ళీ కలగ కూడదు.

మైవం స్యుర్మన్దభాగ్యాయాః క్లేశా నిర్వేదహేతవః
యేనానుబన్ధం నిర్హృత్య పురుషః శమమృచ్ఛతి

 ఇలాంటి అనుబంధాన్ని విడిచిపెట్టినవారే శాంతిని పొందుతారు.
దురాశ ఉన్న వారు పడే బాధ అర్థమయ్యింది కాబట్టి ఆ పరమాత్మను నేను శరణు వేడుతున్నాను.

తేనోపకృతమాదాయ శిరసా గ్రామ్యసఙ్గతాః
త్యక్త్వా దురాశాః శరణం వ్రజామి తమధీశ్వరమ్

సన్తుష్టా శ్రద్దధత్యేతద్యథాలాభేన జీవతీ
విహరామ్యమునైవాహమాత్మనా రమణేన వై

దొరికినపుడు దొరికిన దానితో సంతోషముగా బతుకుతూ ఇంక ముందు నేను పరమాత్మ నాకు ఎంత ఇస్తే దానితోనే సంతోషిస్తూ అంతర్యామిగా ఉన్న పరమాత్మతోనే నేను రమిస్తాను. బయటవారు ఇచ్చే వాటిని నేను కోరను.

సంసారకూపే పతితం విషయైర్ముషితేక్షణమ్
గ్రస్తం కాలాహినాత్మానం కోऽన్యస్త్రాతుమధీశ్వరః

సంసార విషయములో పడి విషయాలతో ఇంద్రియాలన్నీ దొంగిలిస్తే కాలసర్పముతో మింగబడే ఇలాంటి ఆత్మను పరమాత్మ తప్ప మరెవ్వరు కాపాడతారు. 

ఆత్మైవ హ్యాత్మనో గోప్తా నిర్విద్యేత యదాఖిలాత్
అప్రమత్త ఇదం పశ్యేద్గ్రస్తం కాలాహినా జగత్


ప్రపంచమునుండి విరక్తి పొందినపుడే ఆత్మను కాపాడేది ఆత్మ, అనురక్తాన్ని పొందితే ఆత్మను ముంచేది కూడా ఆత్మే. కొంచెం తెలివి గలిగి ఈ సకల జగత్తూ కాల సర్పముతో మింగబడింది అని తెలుసుకున్నవాడు ఎలాంటి బంధాన్ని మోహాన్ని దుఃఖాన్నీ పొందడు

శ్రీబ్రాహ్మణ ఉవాచ
ఏవం వ్యవసితమతిర్దురాశాం కాన్తతర్షజామ్
ఛిత్త్వోపశమమాస్థాయ శయ్యాముపవివేశ సా

ఇలా నిర్ణ్యైంచుకుని ప్రియుని మీద ఉన్న కోరికను తెంచి పారేసి శాంతిన్ పొంది హాయిగా పడుకుంది
ఆశ ఉన్నంతవరకూ నిద్రపోలేదు. అది పోయాక హాయిగ నిద్రపోయింది.

ఆశా హి పరమం దుఃఖం నైరాశ్యం పరమం సుఖమ్
యథా సఞ్ఛిద్య కాన్తాశాం సుఖం సుష్వాప పిఙ్గలా

ఆశ అనేదే పరమ దుఃఖం, నైరాశ్యం పరమ సుఖం. నాకు ఏదీ వద్దు అనుకున్న వాడికి దుఃఖమే లేదు. ప్రియుని మీద ఆశ వదిలిన పింగళ హాయిగా నిద్రపోయింది.


                                                     
                                                  సర్వం శ్రీకృష్ణార్పణమస్తు