ఆధునిక సమాజంలో మానసిక ఒత్తిళ్ళు, రుగ్మతలు, వ్యసనాలు పెరిగిపోతున్నాయి. జీవన ప్రమాణాలు, జీవించే కాలం పెరిగినా ఆరోగ్యం క్షీణిస్తోంది. అవసరాలకు తగినంత మంది మానసిక వైద్యులు, సైకాలజిస్టులు లేకపోవడంవల్ల సమస్యలు తీవ్రతరమవుతున్నాయి. కొన్ని మానసిక రుగ్మతలకు దీర్ఘకాలం మందులు వాడవలసి రావడంతో కొత్త సమస్యలు తలెత్తుతున్నాయి. ఈ నేపథ్యంలో మానసిక చికిత్సలో ప్రత్యామ్నాయాలపై దృష్టి సారించాల్సిన అవసరం ఉంది.
సహజ సిద్ధమైన శారీరక వ్యాయామాలు పలు రుగ్మతల్ని తగ్గిస్తాయని పరిశోధకులు గుర్తించారు. ప్రపంచ వ్యాప్తంగా జరుగుతున్న అధ్యయనాలలో వ్యాయామ ఫలితాలు వెల్లడయ్యాయి. ఇప్పటివరకు స్థూలకాయం లాంటి శారీరక సమస్యలు తగ్గించడంలో వ్యాయామం ఉపయోగపడుతుందని భావించేవారు. గత పాతికేళ్లుగా అమెరికా, ఇంగ్లండ్ లాంటి దేశాలలో జరిగిన ప్రయోగాలలో, మానసిక సమస్యల నివారణలో వ్యాయామాల ప్రయోజనాలు తెలిసి వచ్చాయి. దీంతో ఇప్పుడిప్పుడు మానసిక వైద్యులు యోగ, ధ్యానం వ్యాయామాలను సహాయకారి చికిత్సలుగా గుర్తిస్తున్నారు. దీంతో వ్యాయామ పద్ధతులకు ప్రాధాన్యత పెరుగుతున్నది.
సహజ సిద్ధమైన శారీరక వ్యాయామాలు పలు రుగ్మతల్ని తగ్గిస్తాయని పరిశోధకులు గుర్తించారు. ప్రపంచ వ్యాప్తంగా జరుగుతున్న అధ్యయనాలలో వ్యాయామ ఫలితాలు వెల్లడయ్యాయి. ఇప్పటివరకు స్థూలకాయం లాంటి శారీరక సమస్యలు తగ్గించడంలో వ్యాయామం ఉపయోగపడుతుందని భావించేవారు. గత పాతికేళ్లుగా అమెరికా, ఇంగ్లండ్ లాంటి దేశాలలో జరిగిన ప్రయోగాలలో, మానసిక సమస్యల నివారణలో వ్యాయామాల ప్రయోజనాలు తెలిసి వచ్చాయి. దీంతో ఇప్పుడిప్పుడు మానసిక వైద్యులు యోగ, ధ్యానం వ్యాయామాలను సహాయకారి చికిత్సలుగా గుర్తిస్తున్నారు. దీంతో వ్యాయామ పద్ధతులకు ప్రాధాన్యత పెరుగుతున్నది.
మానసిక రుగ్మతలు దూరం
ప్రతిరోజు 20 నుంచి 30 నిమిషాలు వ్యాయామం చేసేలా మానసిక రోగులను ప్రోత్సహించారు. కనీసం వారంలో నాలుగు రోజుల చొప్పున నెలనుంచి మూడు నెలలపాటు వ్యాయామాలు చేసేలా జాగ్రత్తలు తీసుకున్నారు. వ్యాయామాలు ఆచరించినవారిలో 60 శాతం అద్భుత ఫలితాలు సాధించారు. 29 శాతం మంది ఓ మాదిరి సత్ఫలితాలు పొందారు. మిగిలినవారిలో పెద్దగా ప్రయోజనం కన్పించలేదు.
సాధారణంగా మనసు బాగలేనపుడు, ఒత్తిడికి గురైనపుడు ఉత్తేజం పొందడానికి మత్తు పదార్థాలపై ఆధారపడుతుంటారు. చాలామంది మూడ్ కోసం సిగరెట్లు, పొగ త్రాగడానికి అలవాటుపడుతుంటారు. అయితే జాగింగ్ చేయించడం ద్వారా పొగ మాన్పించవచ్చని ప్రొఫెసర్ ఆడియన్ టేలర్ అంటున్నారు. కెనడాలోని ఎక్సెటర్ యూనివర్సిటీ సైకాలజీ విభాగంలో ప్రొఫెసర్‌గా పనిచేస్తున్న ఆయన పొగ మాన్పించేందుకు పంథొమ్మిది వైద్య ప్రక్రియలతో కూడిన అధ్యయనాన్ని చేపట్టాడు. పొగ త్రాగేవారిలో చాలామందికి మానేయాలని ఉంటుంది. అలాంటివారు వ్యాయామం, క్రీడల ద్వారా మనస్సును నియంత్రించుకోవచ్చునని అంటున్నాడు. వ్యాయామం వల్ల మెదడు ఉత్తేజితం కావడంవల్ల, కృత్రిమంగా ఉత్తేజపరిచే సిగరెట్ త్రాగాలన్న కోర్కె తగ్గిపోతుంది. సిగరెట్టులో ఉన్న నికోటిన్ మెదడును చైతన్యపరుస్తుంది. వ్యాయామం చేయడంవల్ల మెదడు చురుకుదనం పొందడం జరిగి, నికోటిన్ అవసరం తీరిపోతుంది.
ఈ విషయం గుర్తిస్తే, ఏటా ఊపిరితిత్తుల క్యాన్సర్‌కు గురయ్యే లక్షలాది మంది ఆరోగ్యం కాపాడుకోవచ్చు. ఎక్కువమంది పనిఒత్తిళ్ళు పెరిగినపుడు, ఉత్సాహం తగ్గినప్పుడు పొగ త్రాగుతుంటారు. అలాంటివారు అలవాటును వ్యసనంగా మార్చుకుని నష్టపోతుంటారు.
వ్యాయామాలు అనగానే జిమ్ముల్లో చేసే ఖరీదైన విన్యాసాలు, ప్రక్రియలని భయపడవలసిన పనిలేదు. నడక, జోరు నడక, పరుగు, ఈత, క్రీడలు, సాధారణ వ్యాయామాలు, సైకిలింగ్, యోగ లాంటి అనువైన వాటిని ఎంచుకోవచ్చు. అయితే ప్రతి రోజు కనీసం అర్థగంటయినా శరీరానికి అలసట కలిగేలా ఆచరించాలి. వారానికి కనీసం నాలుగు రోజులైనా వ్యాయామం చేసినపుడే సత్ఫలితాలుంటాయి. ఏ వ్యాయామమైనా కనీసం నెల రోజులపాటు చేయనిదే దాని ప్రయోజనం కనిపించదు. అందుకే మన పూర్వీకులు మండలం (40), అర్థమండలం రోజులైనా ఆచరించాలని నియమం పెట్టేవారు. గతంలో వ్యాయామాలనే గుళ్లు, గోపురాల ప్రదక్షిణల పేరుతో చేయించేవారు. డిప్రెషన్, హిస్టీరియా, భ్రమలు - భ్రాంతులు లాంటి రుగ్మతలకు పూజలపేరుతో వ్యాయామాలు చేయించేవారు. ఇప్పుడు చక్కని వైద్య విధానాలు, శాస్ర్తియ పద్ధతులు అందుబాటులోకి వచ్చాయి. కాబట్టి మానసిక రుగ్మతలు, వ్యసనాల నుంచి బయటపడాలనుకునేవారు వైద్యులు, నిపుణుల సలహాలతో వ్యాయామ ప్రక్రియలను ఆచరించాలి.