శ్రీ విష్ణుసహస్రనామస్తోత్రం
పూర్వపీఠిక
శుక్లాంబరధరం విష్ణుం శశివర్ణం చతుర్భుజమ్ |ప్రసన్నవదనం ధ్యాయేత్ సర్వవిఘ్నోపశాంతయే || 1 ||
యస్య ద్విరదవక్త్రాద్యాః పారిషద్యాః పరః శతమ్ |విఘ్నం నిఘ్నంతి సతతం విష్వకసేనం తమాశ్రయే || 2 ||
వ్యాసం వసిష్ఠనప్తారం శక్తేః పౌత్రమకల్మషమ్ |పరాశరాత్మజం వందే శుకతాతం తపోనిధిమ్ || 3 ||
వ్యాసాయ విష్ణురూపాయ వ్యాసరూపాయ విష్ణవే |నమో వై బ్రహ్మనిధయే వాసిష్ఠాయ నమో నమః || 4 ||
అవికారాయ శుద్ధాయ నిత్యాయ పరమాత్మనే |సదైకరూపరూపాయ విష్ణవే సర్వజిష్ణవే || 5 ||
యస్య స్మరణమాత్రేణ జన్మసంసారబంధనాత్ |విముచ్యతే నమస్తస్మై విష్ణవే ప్రభవిష్ణవే || 6 ||
ఓమ్ నమో విష్ణవే ప్రభవిష్ణవే |
శ్రీవైశంపాయన ఉవాచ
శ్రుత్వా ధర్మానశేషేణ పావనాని చ సర్వశః |యుధిష్ఠిరః శాంతనవం పునరేవాభ్యభాషత || 7 ||
యుధిష్ఠిర ఉవాచ
కిమేకం దైవతం లోకే కిం వాప్యేకం పరాయణమ్ |స్తువంతః కం కమర్చంతః ప్రాప్నుయుర్మానవాః శుభమ్ || 8 ||
కో ధర్మః సర్వధర్మాణాం భవతః పరమో మతః |కిం జపన్ముచ్యతే జంతుర్జన్మసంసారబంధనాత్ || 9 ||
శ్రీ భీష్మ ఉవాచ
జగత్ప్రభుం దేవదేవమనంతం పురుషోత్తమమ్ |స్తువన్నామసహస్రేణ పురుషః సతతోత్థితః || 10 ||
తమేవ చార్చయన్నిత్యం భక్త్యా పురుషమవ్యయమ్ |ధ్యాయన్స్తువన్నమస్యంశ్చ యజమానస్తమేవ చ || 11 ||
అనాదినిధనం విష్ణుం సర్వలోకమహేశ్వరమ్ |లోకాధ్యక్షం స్తువన్నిత్యం సర్వదుఃఖాతిగో భవేత్ || 12 ||
బ్రహ్మణ్యం సర్వధర్మజ్ఞం లోకానాం కీర్తివర్ధనమ్ |లోకనాథం మహద్భూతం సర్వభూతభవోద్భవమ్ || 13 ||
ఏష మే సర్వధర్మాణాం ధర్మోzధికతమో మతః |యద్భక్త్యా పుండరీకాక్షం స్తవైరర్చేన్నరః సదా || 14 ||
పరమం యో మహత్తేజః పరమం యో మహత్తపః |పరమం యో మహద్బ్రహ్మ పరమం యః పరాయణమ్ || 15 ||
పవిత్రాణాం పవిత్రం యో మంగళానాం చ మంగళమ్ |దైవతం దైవతానాం చ భూతానాం యోzవ్యయః పితా || 16 ||
యతః సర్వాణి భూతాని భవన్త్యాదియుగాగమే |యస్మింశ్చ ప్రళయం యాంతి పునరేవ యుగక్షయే || 17 ||
తస్య లోకప్రధానస్య జగన్నాథస్య భూపతే |విష్ణోర్నామసహస్రం మే శృణు పాపభయాపహమ్ || 18 ||
యాని నామాని గౌణాని విఖ్యాతాని మహాత్మనః |ఋషిభిః పరిగీతాని తాని వక్ష్యామి భూతయే || 19 ||
ఋషిర్నామ్నాం సహస్రస్య వేదవ్యాసో మహామునిః |ఛందోzనుష్టుప్ తథా దేవో భగవాన్దేవకీసుతః || 20 ||
అమృతాంశూద్భవో బీజం శక్తిర్దేవకినందనః |త్రిసామా హృదయం తస్య శాంత్యర్థే వినియోజ్యతే || 21 ||
అనేకరూప దైత్యాంతం నమామి పురుషోత్తమమ్ || 22 ||
విష్ణుం జిష్ణుం మహావిష్ణుం ప్రభవిష్ణుం మహేశ్వరమ్ |
శ్రీవేదవ్యాస ఉవాచ
ఓమ్ అస్య శ్రీవిష్ణోర్దివ్యసహస్రనామస్తోత్రమహామంత్రస్య || శ్రీ వేదవ్యాసో భగవానృషిః | అనుష్టుప్ ఛందః |
శ్రీమహావిష్ణుః పరమాత్మా శ్రీమన్నారాయణో దేవతా |అమృతాంశూద్భవో భానురితి బీజమ్ |దేవకీనందనః స్రష్టేతి శక్తిః |
ఉద్భవః క్షోభణో దేవ ఇతి పరమో మంత్రః |శంఖభృన్నందకీ చక్రీతి కీలకమ్ |శార్ంగధన్వా గదాధర ఇత్యస్త్రమ్ |
రథాంగపాణిరక్షోభ్య ఇతి నేత్రమ్ |త్రిసామా సామగః సామేతి కవచమ్ |ఆనందం పరబ్రహ్మేతి యోనిః |
ఋతుః సుదర్శనః కాల ఇతి దిగ్బంధః ||
శ్రీవిశ్వరూప ఇతి ధ్యానమ్ |శ్రీమహావిష్ణుప్రీత్యర్థం సహస్రనామజపే వినియోగః ||
|| అథ ధ్యానమ్ |
క్షీరోదన్వత్ప్రదేశే శుచిమణివిలసత్సైకతేర్మౌక్తికానాం, మాలాక్ళుప్తాసనస్థః స్ఫటికమణినిభైర్మౌక్తికైర్మండితాంగః |
శుభ్రైరభ్రైరదభ్రైరుపరివిరచితైర్ముక్తపీయూష వర్షైః, ఆనందీ నః పునీయాదరినలినగదా శంఖపాణిర్ముకుందః || 1 ||
భూః పాదౌ యస్య నాభిర్వియదసురనిలశ్చంద్ర సూర్యౌ చ నేత్రే, కర్ణావాశాః శిరో ద్యౌర్ముఖమపి దహనో యస్య వాస్తేయమబ్ధిః |
అంతఃస్థం యస్య విశ్వం సురనరఖగగోభోగిగంధర్వదైత్యైః, చిత్రం రంరమ్యతే తం త్రిభువన వపుషం విష్ణుమీశం నమామి || 2 ||
ఓమ్ శాంతాకారం భుజగశయనం పద్మనాభం సురేశం, విశ్వాధారం గగనసదృశం మేఘవర్ణం శుభాంగమ్ |
లక్ష్మీకాంతం కమలనయనం యోగిభిర్ధ్యానగమ్యం, వందే విష్ణుం భవభయహరం సర్వలోకైకనాథమ్ || 3 ||
మేఘశ్యామం పీతకౌశేయవాసం, శ్రీవత్సాంకం కౌస్తుభోద్భాసితాంగమ్ |
పుణ్యోపేతం పుండరీకాయతాక్షం, విష్ణుం వందే సర్వలోకైకనాథమ్ || 4 ||
నమః సమస్తభూతానామాదిభూతాయ భూభృతే |అనేకరూపరూపాయ విష్ణవే ప్రభవిష్ణవే || 5 ||
సశంఖచక్రం సకిరీటకుండలం, సపీతవస్త్రం సరసీరుహేక్షణమ్ |
సహారవక్షఃస్థలకౌస్తుభశ్రియం, నమామి విష్ణుం శిరసా చతుర్భుజమ్ || 6 ||
ఛాయాయాం పారిజాతస్య హేమసింహాసనోపరి, ఆసీనమంబుదశ్యామమాయతాక్షమలంకృతమ్ |
చంద్రాననం చతుర్బాహుం శ్రీవత్సాంకిత వక్షసం, రుక్మిణీ సత్యభామాభ్యాం సహితం కృష్ణమాశ్రయే || 7 ||
శ్రీ విష్ణు సహస్రనామ స్తోత్రం
ఓం విశ్వం విష్ణుర్వషట్కారో భూతభవ్యభవత్ప్రభుః |భూతకృద్భూతభృద్భావో భూతాత్మా భూతభావనః || 1 ||
పూతాత్మా పరమాత్మా చ ముక్తానాంపరమాగతిః |అవ్యయః పురుషః సాక్షీ క్షేత్రజ్ఞోzక్షర ఏవ చ || 2 ||
యోగో యోగవిదాం నేతా ప్రధానపురుషేశ్వరః |నారసింహవపుః శ్రీమాన్ కేశవః పురుషోత్తమః || 3 ||
సర్వః శర్వః శివః స్థాణుర్భూతాదిర్నిధిరవ్యయః |సంభవో భావనో భర్తా ప్రభవః ప్రభురీశ్వరః || 4 ||
స్వయంభూః శంభురాదిత్యః పుష్కరాక్షో మహాస్వనః |అనాదినిధనో ధాతా విధాతా ధాతురుత్తమః || 5 ||
అప్రమేయో హృషీకేశః పద్మనాభోzమరప్రభుః |విశ్వకర్మా మనుస్త్వష్టా స్థవిష్ఠః స్థవిరో ధ్రువః || 6 ||
అగ్రాహ్యః శాశ్వతః కృష్ణో లోహితాక్షః ప్రతర్దనః |ప్రభూతస్త్రికకుబ్ధామ పవిత్రం మంగళం పరమ్ || 7 ||
ఈశానః ప్రాణదః ప్రాణో జ్యేష్ఠః శ్రేష్ఠః ప్రజాపతిః |హిరణ్యగర్భో భూగర్భో మాధవో మధుసూదనః || 8 ||
ఈశ్వరో విక్రమీ ధన్వీ మేధావీ విక్రమః క్రమః |అనుత్తమో దురాధర్షః కృతజ్ఞః కృతిరాత్మవాన్ || 9 ||
సురేశః శరణం శర్మ విశ్వరేతాః ప్రజాభవః |అహః సంవత్సరో వ్యాలః ప్రత్యయః సర్వదర్శనః || 10 ||
అజః సర్వేశ్వరః సిద్ధః సిద్ధిః సర్వాదిరచ్యుతః |వృషాకపిరమేయాత్మా సర్వయోగవినిఃసృతః || 11 ||
వసుర్వసుమనాః సత్యః సమాత్మాzసమ్మితః సమః |అమోఘః పుండరీకాక్షో వృషకర్మా వృషాకృతిః || 12 ||
రుద్రో బహుశిరా బభ్రుర్విశ్వయోనిః శుచిశ్రవాః |అమృతః శాశ్వత స్థాణుర్వరారోహో మహాతపాః || 13 ||
సర్వగః సర్వవిద్భానుర్విష్వక్సేనో జనార్దనః |వేదో వేదవిదవ్యంగో వేదాంగో వేదవిత్ కవిః || 14 ||
లోకాధ్యక్షః సురాధ్యక్షో ధర్మాధ్యక్షః కృతాకృతః |చతురాత్మా చతుర్వ్యూహశ్చతుర్దంష్ట్రశ్చతుర్భుజః || 15 ||
భ్రాజిష్ణుర్భోజనం భోక్తా సహిష్ణుర్జగదాదిజః |అనఘో విజయో జేతా విశ్వయోనిః పునర్వసుః || 16 ||
ఉపేంద్రో వామనః ప్రాంశురమోఘః శుచిరూర్జితః |అతీంద్రః సంగ్రహః సర్గో ధృతాత్మా నియమో యమః || 17 ||
వేద్యో వైద్యః సదాయోగీ వీరహా మాధవో మధుః |అతీంద్రియో మహామాయో మహోత్సాహో మహాబలః || 18 ||
మహాబుద్ధిర్మహావీర్యో మహాశక్తిర్మహాద్యుతిః |అనిర్దేశ్యవపుః శ్రీమానమేయాత్మా మహాద్రిధృక్ || 19 ||
మహేష్వాసో మహీభర్తా శ్రీనివాసః సతాం గతిః |అనిరుద్ధః సురానందో గోవిందో గోవిదాం పతిః || 20 ||
మరీచిర్దమనో హంసః సుపర్ణో భుజగోత్తమః |హిరణ్యనాభః సుతపాః పద్మనాభః ప్రజాపతిః || 21 ||
అమృత్యుః సర్వదృక్ సింహః సంధాతా సంధిమాన్ స్థిరః |అజో దుర్మర్షణః శాస్తా విశ్రుతాత్మా సురారిహా || 22 ||
గురుర్గురుతమో ధామ సత్యః సత్యపరాక్రమః |నిమిషోzనిమిషః స్రగ్వీ వాచస్పతిరుదారధీః || 23 ||
అగ్రణీర్గ్రామణీః శ్రీమాన్ న్యాయో నేతా సమీరణః |సహస్రమూర్ధా విశ్వాత్మా సహస్రాక్షః సహస్రపాత్ || 24 ||
ఆవర్తనో నివృత్తాత్మా సంవృతః సంప్రమర్దనః |అహః సంవర్తకో వహ్నిరనిలో ధరణీధరః || 25 ||
సుప్రసాదః ప్రసన్నాత్మా విశ్వధృగ్విశ్వభుగ్విభుః |సత్కర్తా సత్కృతః సాధుర్జహ్నుర్నారాయణో నరః || 26 ||
అసంఖ్యేయోzప్రమేయాత్మా విశిష్టః శిష్టకృచ్ఛుచిః |సిద్ధార్థః సిద్ధసంకల్పః సిద్ధిదః సిద్ధిసాధనః || 27 ||
వృషాహీ వృషభో విష్ణుర్వృషపర్వా వృషోదరః |వర్ధనో వర్ధమానశ్చ వివిక్తః శ్రుతిసాగరః || 28 ||
సుభుజో దుర్ధరో వాగ్మీ మహేంద్రో వసుదో వసుః |నైకరూపో బృహద్రూపః శిపివిష్టః ప్రకాశనః || 29 ||
ఓజస్తేజోద్యుతిధరః ప్రకాశాత్మా ప్రతాపనః |ఋద్ధః స్పష్టాక్షరో మంత్రశ్చంద్రాంశుర్భాస్కరద్యుతిః || 30 ||
అమృతాంశూద్భవో భానుః శశబిందుః సురేశ్వరః |ఔషధం జగతః సేతుః సత్యధర్మపరాక్రమః || 31 ||
భూతభవ్యభవన్నాథః పవనః పావనోzనలః |కామహా కామకృత్కాంతః కామః కామప్రదః ప్రభుః || 32 ||
యుగాదికృద్యుగావర్తో నైకమాయో మహాశనః |అదృశ్యో వ్యక్తరూపశ్చ సహస్రజిదనంతజిత్ || 33 ||
ఇష్టోzవిశిష్టః శిష్టేష్టః శిఖండీ నహుషో వృషః |క్రోధహా క్రోధకృత్కర్తా విశ్వబాహుర్మహీధరః || 34 ||
అచ్యుతః ప్రథితః ప్రాణః ప్రాణదో వాసవానుజః |అపాంనిధిరధిష్ఠానమప్రమత్తః ప్రతిష్ఠితః || 35 ||
స్కందః స్కందధరో ధుర్యో వరదో వాయువాహనః |వాసుదేవో బృహద్భానురాదిదేవః పురందరః || 36 ||
అశోకస్తారణస్తారః శూరః శౌరిర్జనేశ్వరః |అనుకూలః శతావర్తః పద్మీ పద్మనిభేక్షణః || 37 ||
పద్మనాభోzరవిందాక్షః పద్మగర్భః శరీరభృత్ |మహర్ద్ధిరృద్ధో వృద్ధాత్మా మహాక్షో గరుడధ్వజః || 38 ||
అతులః శరభో భీమః సమయజ్ఞో హవిర్హరిః |సర్వలక్షణలక్షణ్యో లక్ష్మీవాన్ సమితింజయః || 39 ||
విక్షరో రోహితో మార్గో హేతుర్దామోదరః సహః |మహీధరో మహాభాగో వేగవానమితాశనః || 40 ||
ఉద్భవః క్షోభణో దేవః శ్రీగర్భః పరమేశ్వరః |కరణం కారణం కర్తా వికర్తా గహనో గుహః || 41 ||
వ్యవసాయో వ్యవస్థానః సంస్థానః స్థానదో ధ్రువః |పరర్ద్ధిః పరమస్పష్టస్తుష్టః పుష్టః శుభేక్షణః || 42 ||
రామో విరామో విరజో మార్గో నేయో నయోzనయః |వీరః శక్తిమతాం శ్రేష్ఠో ధర్మో ధర్మవిదుత్తమః || 43 ||
వైకుంఠః పురుషః ప్రాణః ప్రాణదః ప్రణవః పృథుః |హిరణ్యగర్భః శత్రుఘ్నో వ్యాప్తో వాయురధోక్షజః || 44 ||
ఋతుః సుదర్శనః కాలః పరమేష్ఠీ పరిగ్రహః |ఉగ్రః సంవత్సరో దక్షో విశ్రామో విశ్వదక్షిణః || 45 ||
విస్తారః స్థావరస్థాణుః ప్రమాణం బీజమవ్యయమ్ |అర్థోzనర్థో మహాకోశో మహాభోగో మహాధనః || 46 ||
అనిర్విణ్ణః స్థవిష్ఠోzభూర్ధర్మయూపో మహామఖః |నక్షత్రనేమిర్నక్షత్రీ క్షమః క్షామః సమీహనః || 47 ||
యజ్ఞ ఇజ్యో మహేజ్యశ్చ క్రతుః సత్రం సతాం గతిః |సర్వదర్శీ విముక్తాత్మా సర్వజ్ఞో జ్ఞానముత్తమమ్ || 48 ||
సువ్రతః సుముఖః సూక్ష్మః సుఘోషః సుఖదః సుహృత్ |మనోహరో జితక్రోధో వీరబాహుర్విదారణః || 49 ||
స్వాపనః స్వవశో వ్యాపీ నైకాత్మా నైకకర్మకృత్ |వత్సరో వత్సలో వత్సీ రత్నగర్భో ధనేశ్వరః || 50 ||
ధర్మగుబ్ధర్మకృద్ధర్మీ సదసత్క్షరమక్షరమ్ |అవిజ్ఞాతా సహస్రాంశుర్విధాతా కృతలక్షణః || 51 ||
గభస్తినేమిః సత్త్వస్థః సింహో భూతమహేశ్వరః |ఆదిదేవో మహాదేవో దేవేశో దేవభృద్గురుః || 52 ||
ఉత్తరో గోపతిర్గోప్తా జ్ఞానగమ్యః పురాతనః |శరీరభూతభృద్భోక్తా కపీంద్రో భూరిదక్షిణః || 53 ||
సోమపోzమృతపః సోమః పురుజిత్పురుసత్తమః |వినయో జయః సత్యసంధో దాశార్హః సాత్త్వతాంపతిః || 54 ||
జీవో వినయితా సాక్షీ ముకుందోzమితవిక్రమః |అంభోనిధిరనంతాత్మా మహోదధిశయోzంతకః || 55 ||
అజో మహార్హః స్వాభావ్యో జితామిత్రః ప్రమోదనః |ఆనందో నందనో నందః సత్యధర్మా త్రివిక్రమః || 56 ||
మహర్షిః కపిలాచార్యః కృతజ్ఞో మేదినీపతిః |త్రిపదస్త్రిదశాధ్యక్షో మహాశృంగః కృతాంతకృత్ || 57 ||
మహావరాహో గోవిందః సుషేణః కనకాంగదీ |గుహ్యో గభీరో గహనో గుప్తశ్చక్రగదాధరః || 58 ||
వేధాః స్వాంగోzజితః కృష్ణో దృఢః సంకర్షణోzచ్యుతః |వరుణో వారుణో వృక్షః పుష్కరాక్షో మహామనాః || 59 ||
భగవాన్ భగహాzzనందీ వనమాలీ హలాయుధః |ఆదిత్యో జ్యోతిరాదిత్యః సహిష్ణుర్గతిసత్తమః || 60 ||
సుధన్వా ఖండపరశుర్దారుణో ద్రవిణప్రదః |దివఃస్పృక్ సర్వదృగ్వ్యాసో వాచస్పతిరయోనిజః || 61 ||
త్రిసామా సామగః సామ నిర్వాణం భేషజం భిషక్ |సన్న్యాసకృచ్ఛమః శాంతో నిష్ఠా శాంతిః పరాయణమ్ || 62 ||
శుభాంగః శాంతిదః స్రష్టా కుముదః కువలేశయః |గోహితో గోపతిర్గోప్తా వృషభాక్షో వృషప్రియః || 63 ||
అనివర్తీ నివృత్తాత్మా సంక్షేప్తా క్షేమకృచ్ఛివః |శ్రీవత్సవక్షాః శ్రీవాసః శ్రీపతిః శ్రీమతాంవరః || 64 ||
శ్రీదః శ్రీశః శ్రీనివాసః శ్రీనిధిః శ్రీవిభావనః |శ్రీధరః శ్రీకరః శ్రేయః శ్రీమాన్లోకత్రయాశ్రయః || 65 ||
స్వక్షః స్వంగః శతానందో నందిర్జ్యోతిర్గణేశ్వరః |విజితాత్మాzవిధేయాత్మా సత్కీర్తిశ్ఛిన్నసంశయః || 66 ||
ఉదీర్ణః సర్వతశ్చక్షురనీశః శాశ్వతస్థిరః |భూశయో భూషణో భూతిర్విశోకః శోకనాశనః || 67 ||
అర్చిష్మానర్చితః కుంభో విశుద్ధాత్మా విశోధనః |అనిరుద్ధోzప్రతిరథః ప్రద్యుమ్నోzమితవిక్రమః || 68 ||
కాలనేమినిహా వీరః శౌరిః శూరజనేశ్వరః |త్రిలోకాత్మా త్రిలోకేశః కేశవః కేశిహా హరిః || 69 ||
కామదేవః కామపాలః కామీ కాంతః కృతాగమః |అనిర్దేశ్యవపుర్విష్ణుర్వీరోzనంతో ధనంజయః || 70 ||
బ్రహ్మణ్యో బ్రహ్మకృద్ బ్రహ్మా బ్రహ్మ బ్రహ్మవివర్ధనః |బ్రహ్మవిద్ బ్రాహ్మణో బ్రహ్మీ బ్రహ్మజ్ఞో బ్రాహ్మణప్రియః || 71 ||
మహాక్రమో మహాకర్మా మహాతేజా మహోరగః |మహాక్రతుర్మహాయజ్వా మహాయజ్ఞో మహాహవిః || 72 ||
స్తవ్యః స్తవప్రియః స్తోత్రం స్తుతిః స్తోతా రణప్రియః |పూర్ణః పూరయితా పుణ్యః పుణ్యకీర్తిరనామయః || 73 ||
మనోజవస్తీర్థకరో వసురేతా వసుప్రదః |వసుప్రదో వాసుదేవో వసుర్వసుమనా హవిః || 74 ||
సద్గతిః సత్కృతిః సత్తా సద్భూతిః సత్పరాయణః |శూరసేనో యదుశ్రేష్ఠః సన్నివాసః సుయామునః || 75 ||
భూతావాసో వాసుదేవః సర్వాసునిలయోzనలః |దర్పహా దర్పదో దృప్తో దుర్ధరోzథాపరాజితః || 76 ||
విశ్వమూర్తిర్మహామూర్తిర్దీప్తమూర్తిరమూర్తిమాన్ |అనేకమూర్తిరవ్యక్తః శతమూర్తిః శతాననః || 77 ||
ఏకో నైకః స్తవః కః కిం యత్తత్పదమనుత్తమమ్ |లోకబంధుర్లోకనాథో మాధవో భక్తవత్సలః || 78 ||
సువర్ణవర్ణో హేమాంగో వరాంగశ్చందనాంగదీ |వీరహా విషమః శూన్యో ఘృతాశీరచలశ్చలః || 79 ||
అమానీ మానదో మాన్యో లోకస్వామీ త్రిలోకధృక్ |సుమేధా మేధజో ధన్యః సత్యమేధా ధరాధరః || 80 ||
తేజోవృషో ద్యుతిధరః సర్వశస్త్రభృతాం వరః |ప్రగ్రహో నిగ్రహో వ్యగ్రో నైకశృంగో గదాగ్రజః || 81 ||
చతుర్మూర్తిశ్చతుర్బాహుశ్చతుర్వ్యూహశ్చతుర్గతిః |చతురాత్మా చతుర్భావశ్చతుర్వేదవిదేకపాత్ || 82 ||
సమావర్తోzనివృత్తాత్మా దుర్జయో దురతిక్రమః |దుర్లభో దుర్గమో దుర్గో దురావాసో దురారిహా || 83 ||
శుభాంగో లోకసారంగః సుతంతుస్తంతువర్ధనః |ఇంద్రకర్మా మహాకర్మా కృతకర్మా కృతాగమః || 84 ||
ఉద్భవః సుందరః సుందో రత్ననాభః సులోచనః |అర్కో వాజసనః శృంగీ జయంతః సర్వవిజ్జయీ || 85 ||
సువర్ణబిందురక్షోభ్యః సర్వవాగీశ్వరేశ్వరః |మహాహ్రదో మహాగర్తో మహాభూతో మహానిధిః || 86 ||
కుముదః కుందరః కుందః పర్జన్యః పావనోzనిలః |అమృతాంశోzమృతవపుః సర్వజ్ఞః సర్వతోముఖః || 87 ||
సులభః సువ్రతః సిద్ధః శత్రుజిచ్ఛత్రుతాపనః |న్యగ్రోధోzదుంబరోzశ్వత్థశ్చాణూరాంధ్రనిషూదనః || 88 ||
సహస్రార్చిః సప్తజిహ్వః సప్తైధాః సప్తవాహనః |అమూర్తిరనఘోzచిన్త్యో భయకృద్భయనాశనః || 89 ||
అణుర్బృహత్కృశః స్థూలో గుణభృన్నిర్గుణో మహాన్ |అధృతః స్వధృతః స్వాస్యః ప్రాగ్వంశో వంశవర్ధనః || 90 ||
భారభృత్ కథితో యోగీ యోగీశః సర్వకామదః |ఆశ్రమః శ్రమణః క్షామః సుపర్ణో వాయువాహనః || 91 ||
ధనుర్ధరో ధనుర్వేదో దండో దమయితా దమః |అపరాజితః సర్వసహో నియంతాzనియమోzయమః || 92 ||
సత్త్వవాన్ సాత్త్వికః సత్యః సత్యధర్మపరాయణః |అభిప్రాయః ప్రియార్హోzర్హః ప్రియకృత్ ప్రీతివర్ధనః || 93 ||
విహాయసగతిర్జ్యోతిః సురుచిర్హుతభుగ్విభుః |రవిర్విరోచనః సూర్యః సవితా రవిలోచనః || 94 ||
అనంతో హుతభుగ్భోక్తా సుఖదో నైకజోzగ్రజః |అనిర్విణ్ణః సదామర్షీ లోకాధిష్ఠానమద్భుతః || 95 ||
సనాత్సనాతనతమః కపిలః కపిరవ్యయః |స్వస్తిదః స్వస్తికృత్స్వస్తి స్వస్తిభుక్స్వస్తిదక్షిణః || 96 ||
అరౌద్రః కుండలీ చక్రీ విక్రమ్యూర్జితశాసనః |శబ్దాతిగః శబ్దసహః శిశిరః శర్వరీకరః || 97 ||
అక్రూరః పేశలో దక్షో దక్షిణః క్షమిణాంవరః |విద్వత్తమో వీతభయః పుణ్యశ్రవణకీర్తనః || 98 ||
ఉత్తారణో దుష్కృతిహా పుణ్యో దుఃస్వప్ననాశనః |వీరహా రక్షణః సంతో జీవనః పర్యవస్థితః || 99 ||
అనంతరూపోzనంతశ్రీర్జితమన్యుర్భయాపహః |చతురశ్రో గభీరాత్మా విదిశో వ్యాదిశో దిశః || 100 ||
అనాదిర్భూర్భువో లక్ష్మీః సువీరో రుచిరాంగదః |జననో జనజన్మాదిర్భీమో భీమపరాక్రమః || 101 ||
ఆధారనిలయోzధాతా పుష్పహాసః ప్రజాగరః |ఊర్ధ్వగః సత్పథాచారః ప్రాణదః ప్రణవః పణః || 102 ||
ప్రమాణం ప్రాణనిలయః ప్రాణభృత్ప్రాణజీవనః |తత్త్వం తత్త్వవిదేకాత్మా జన్మమృత్యుజరాతిగః || 103 ||
భూర్భువఃస్వస్తరుస్తారః సవితా ప్రపితామహః |యజ్ఞో యజ్ఞపతిర్యజ్వా యజ్ఞాంగో యజ్ఞవాహనః || 104 ||
యజ్ఞభృద్ యజ్ఞకృద్ యజ్ఞీ యజ్ఞభుగ్ యజ్ఞసాధనః |యజ్ఞాంతకృద్ యజ్ఞగుహ్యమన్నమన్నాద ఏవ చ || 106 ||
ఆత్మయోనిః స్వయంజాతో వైఖానః సామగాయనః |దేవకీనందనః స్రష్టా క్షితీశః పాపనాశనః || 107 ||
శంఖభృన్నందకీ చక్రీ శార్ఙ్గతధన్వా గదాధరః |రథాంగపాణిరక్షోభ్యః సర్వప్రహరణాయుధః || 108 ||
సర్వప్రహరణాయుధ ఓమ్ నమ ఇతి |వనమాలీ గదీ శార్ఙ్గీన శంఖీ చక్రీ చ నందకీ |
శ్రీమాన్ నారాయణో విష్ణుర్వాసుదేవోzభిరక్షతు |శ్రీ వాసుదేవోzభిరక్షతు ఓమ్ నమ ఇతి |
శ్రీవిష్ణుసహస్రనామస్తోత్రం - ఉత్తరపీఠిక
|| ఉత్తరన్యాసః ||
శ్రీ భీష్మ ఉవాచ
ఇతీదం కీర్తనీయస్య కేశవస్య మహాత్మనః |నామ్నాం సహస్రం దివ్యానామశేషేణ ప్రకీర్తితమ్ || 1 ||
య ఇదం శృణుయాన్నిత్యం యశ్చాపి పరికీర్తయేత్ |నాశుభం ప్రాప్నుయాత్కించిత్సోzముత్రేహ చ మానవః || 2 ||
వేదాంతగో బ్రాహ్మణః స్యాత్క్షత్రియో విజయీ భవేత్ |వైశ్యో ధనసమృద్ధః స్యాచ్ఛూద్రః సుఖమవాప్నుయాత్ || 3 ||
ధర్మార్థీ ప్రాప్నుయాద్ధర్మమర్థార్థీ చార్థమాప్నుయాత్ |కామానవాప్నుయాత్కామీ ప్రజార్థీ చాప్నుయాత్ప్రజామ్ || 4 ||
భక్తిమాన్ యః సదోత్థాయ శుచిస్తద్గతమానసః |సహస్రం వాసుదేవస్య నామ్నామేతత్ప్రకీర్తయేత్ || 5 ||
యశః ప్రాప్నోతి విపులం జ్ఞాతిప్రాధాన్యమేవ చ |అచలాం శ్రియమాప్నోతి శ్రేయః ప్రాప్నోత్యనుత్తమమ్ || 6 ||
న భయం క్వచిదాప్నోతి వీర్యం తేజశ్చ విందతి |భవత్యరోగో ద్యుతిమాన్బలరూపగుణాన్వితః || 7 ||
రోగార్తో ముచ్యతే రోగాద్బద్ధో ముచ్యేత బంధనాత్ |భయాన్ముచ్యేత భీతస్తు ముచ్యేతాపన్న ఆపదః || 8 ||
దుర్గాణ్యతితరత్యాశు పురుషః పురుషోత్తమమ్ |స్తువన్నామసహస్రేణ నిత్యం భక్తిసమన్వితః || 9 ||
వాసుదేవాశ్రయో మర్త్యో వాసుదేవపరాయణః |సర్వపాపవిశుద్ధాత్మా యాతి బ్రహ్మ సనాతనమ్ || 10 ||
న వాసుదేవభక్తానామశుభం విద్యతే క్వచిత్ |జన్మమృత్యుజరావ్యాధిభయం నైవోపజాయతే || 11 ||
ఇమం స్తవమధీయానః శ్రద్ధాభక్తిసమన్వితః |యుజ్యేతాత్మసుఖక్షాంతిశ్రీధృతిస్మృతికీర్తిభిః || 12 ||
న క్రోధో న చ మాత్సర్యం న లోభో నాశుభా మతిః |భవంతి కృత పుణ్యానాం భక్తానాం పురుషోత్తమే || 13 ||
ద్యౌః సచంద్రార్కనక్షత్రా ఖం దిశో భూర్మహోదధిః |వాసుదేవస్య వీర్యేణ విధృతాని మహాత్మనః || 14 ||
ససురాసురగంధర్వం సయక్షోరగరాక్షసమ్ |జగద్వశే వర్తతేదం కృష్ణస్య సచరాచరమ్ || 15 ||
ఇంద్రియాణి మనో బుద్ధిః సత్త్వం తేజో బలం ధృతిః |వాసుదేవాత్మకాన్యాహుః క్షేత్రం క్షేత్రజ్ఞ ఏవ చ || 16 ||
సర్వాగమానామాచారః ప్రథమం పరికల్పతే |ఆచారప్రభవో ధర్మో ధర్మస్య ప్రభురచ్యుతః || 17 ||
ఋషయః పితరో దేవా మహాభూతాని ధాతవః |జంగమాజంగమం చేదం జగన్నారాయణోద్భవమ్ || 18 ||
యోగో జ్ఞానం తథా సాంఖ్యం విద్యాః శిల్పాది కర్మ చ |వేదాః శాస్త్రాణి విజ్ఞానమేతత్సర్వం జనార్దనాత్ || 19 ||
ఏకో విష్ణుర్మహద్భూతం పృథగ్భూతాన్యనేకశః |త్రీంల్లోకాన్వ్యాప్య భూతాత్మా భుంక్తే విశ్వభుగవ్యయః || 20 ||
ఇమం స్తవం భగవతో విష్ణోర్వ్యాసేన కీర్తితమ్ |పఠేద్య ఇచ్ఛేత్పురుషః శ్రేయః ప్రాప్తుం సుఖాని చ || 21 ||
విశ్వేశ్వరమజం దేవం జగతః ప్రభుమవ్యయమ్ |భజంతి యే పుష్కరాక్షం న తే యాంతి పరాభవమ్ || 22 ||
న తే యాంతి పరాభవమ్ ఓమ్ నమ ఇతి |
అర్జున ఉవాచ
పద్మపత్రవిశాలాక్ష పద్మనాభ సురోత్తమ |భక్తానామనురక్తానాం త్రాతా భవ జనార్దన || 23 ||
శ్రీభగవానువాచ
యో మాం నామసహస్రేణ స్తోతుమిచ్ఛతి పాండవ |సోహzమేకేన శ్లోకేన స్తుత ఏవ న సంశయః || 24 ||
స్తుత ఏవ న సంశయ ఓమ్ నమ ఇతి |
వ్యాస ఉవాచ
వాసనాద్వాసుదేవస్య వాసితం భువనత్రయమ్ |సర్వభూతనివాసోzసి వాసుదేవ నమోzస్తు తే || 25 ||
శ్రీ వాసుదేవ నమోzస్తుత ఓమ్ నమ ఇతి |
పార్వత్యువాచ
కేనోపాయేన లఘునా విష్ణోర్నామసహస్రకమ్ |పఠ్యతే పండితైర్నిత్యం శ్రోతుమిచ్ఛామ్యహం ప్రభో || 26 ||
ఈశ్వర ఉవాచ
శ్రీరామ రామ రామేతి రమే రామే మనోరమే |సహస్రనామ తత్తుల్యం రామ నామ వరాననే || 27 ||
శ్రీరామనామ వరానన ఓమ్ నమ ఇతి |
బ్రహ్మోవాచ
నమోzస్త్వనంతాయ సహస్రమూర్తయే సహస్రపాదాక్షిశిరోరుబాహవే |
సహస్రనామ్నే పురుషాయ శాశ్వతే సహస్రకోటీ యుగధారిణే నమః || 28 ||
సహస్రకోటీ యుగధారిణే ఓమ్ నమ ఇతి |
సంజయ ఉవాచ
యత్ర యోగేశ్వరః కృష్ణో యత్ర పార్థో ధనుర్ధరః |తత్ర శ్రీర్విజయో భూతిర్ధ్రువా నీతిర్మతిర్మమ || 29 ||
శ్రీభగవానువాచ
అనన్యాశ్చింతయంతో మాం యే జనాః పర్యుపాసతే |తేషాం నిత్యాభియుక్తానాం యోగక్షేమం వహామ్యహమ్ || 30 ||
పరిత్రాణాయ సాధూనాం వినాశాయ చ దుష్కృతామ్ |ధర్మసంస్థాపనార్థాయ సంభవామి యుగే యుగే || 31 ||
ఆర్తాః విషణ్ణాః శిథిలాశ్చ భీతాః ఘోరేషు చ వ్యాధిషు వర్తమానాః |
సంకీర్త్య నారాయణశబ్దమాత్రం విముక్తదుఃఖాః సుఖినో భవంతు || 32 ||
కాయేన వాచా మనసేంద్రియైర్వా బుద్ధ్యాత్మనా వా ప్రకృతిస్వభావాత్ |
కరోమి యద్యత్ సకలం పరస్మై నారాయణాయేతి సమర్పయామి || 33 ||
|| ఇతి శ్రీవిష్ణోర్దివ్యసహస్రనామస్తోత్రం సంపూర్ణమ్ ||
