మయా ధ్యక్షేణ ప్రకృతిః
సూయతే సచరాచరమ్‌,
హేతునానేన కౌంతేయ
జగద్విపరివర్తతే.
ఓ అర్జునా! అధ్యక్షుడనై (సాక్షిమాత్రుడనై) యున్న నాచేత ప్రకృతి చరాచర ప్రపంచమునంతను సృజించుచున్నది. ఈ కారణముచేతనే జగత్తు ప్రవర్తించుచున్నది.
******************************************************************************************* 10
అవజానంతి మాం మూఢా
మానుషీం తనుమాశ్రితమ్‌,
పరం భావమజానంతో
మమ భూతమహేశ్వరమ్‌.
నాయొక్క పరతత్త్వమును ఎఱుంగని అవివేకులు సర్వభూత మహేశ్వరుడను ( లోకసంరక్షణార్థము) మనుష్యదేహమును ఆశ్రయించినవాడను నగు నన్ను అవమానించుచున్నారు. (అలక్ష్యము చేయుచున్నారు).
******************************************************************************************* 11
మోఘాశా మోఘకర్మాణో
మోఘజ్ఞానా విచేతసః,
రాక్షసీమాసురీం చైవ
ప్రకృతిం మోహినీం శ్రితాః.
(అట్టివారు) వ్యర్థములైన ఆశలుగలవారును, వ్యర్థములైన కర్మలు గలవారును, వ్యర్థములైన జ్ఞానము గలవారును, బుద్ధిహీనులును (అగుచు) రాక్షస సంబంధమైనదియు, అసురసంబంధమైనదియు నగు స్వభావమునే ఆశ్రయించుచున్నారు .
******************************************************************************************* 12
మహాత్మానస్తు మాం పార్థ
దైవీం ప్రకృతిమాశ్రితాః,
భజంత్యనన్యమనసో
జ్ఞాత్వా భూతాదిమవ్యయమ్‌.
ఓ అర్జునా! మహాత్ములైతే దైవీప్రకృతిని (దేవ సంబంధమైన స్వభావమును) ఆశ్రయించినవారలై నన్ను సమస్త ప్రాణులకును ఆదికారణునిగను, నాశరహితునిగను ఎరిగి వేఱొకదానియందు మనస్సు నుంచని వారలై నన్నే సేవించుచున్నారు.
******************************************************************************************* 13
సతతం కీర్తయంతో మాం
యతంతశ్చ దృఢవ్రతాః,
నమస్యంతశ్చ మాం భక్త్యా
నిత్యయుక్తా ఉపాసతే.
వారు ( పైనదెల్పిన దైవీ ప్రకృతిగలవారు) ఎల్లప్పుడు నన్ను గూర్చి కీర్తించుచు, దృఢవ్రతనిష్ఠులై ప్రయత్నించుచు, భక్తితో నమస్కరించుచు, సదా నాయందు చిత్తముంచినవారలై నన్ను సేవించుచున్నారు.
******************************************************************************************* 14
జ్ఞానయజ్ఞేన చాప్యన్యే
యజంతో మాముపాసతే,
ఏకత్వేన పృథక్త్వేన
బహుధా విశ్వతో ముఖమ్‌.
మఱికొందరు జ్ఞానయజ్ఞాముచే పూజించుచున్న వారై (తానే బ్రహ్మమను) అధ్వైత భావముతోను, ఇంక కొందరు (బ్రహ్మము వివిధ దేవతాదిరుపముననున్నది. ఆ దేవతలలో నేనొకనిని సేవించుచున్నాను) ద్వైతభావముతోను ఇట్లనేకవిధములగు (లేక వివిధరూపముల) నన్ను ఉపాసించుచున్నారు.
******************************************************************************************* 15
అహం క్రతురహం యజ్ఞః
స్వధాహమహమౌషధమ్‌,
మంత్రో హమహమేవాజ్య
మహమగ్ని రహంహుతమ్‌.
(అగ్నిష్టోమాదిరూప) క్రతువు నేనే, యజ్ఞము నేనే, పితృదేవతలకిచ్చు అన్నము నేనే, ఔషధము నేనే, మంత్రము నేనే, హవిస్సు నేనే, అగ్ని నేనే, హోమకర్మమున్ను నేనే.
******************************************************************************************* 16
పితా హమస్య జగతో
మాతా ధాతా పితామహః,
వేద్యం పవిత్ర మోంకార
ఋక్సామయజు రేవచ.
ఈ జగత్తునకు నేనే తండ్రిని, తల్లిని, సంరక్షకుడను (లేక కర్మఫలప్రదాతను), తాతను, మఱియు తెలిసికొనదగిన వస్తువును, పావనపదార్థమును, ఓంకారమును, ఋగ్వేద, యుజుర్వేద, సామవేదములను నేనే అయియున్నాను.
******************************************************************************************* 17
గతిర్భర్తా ప్రభుస్సాక్షీ
నివాసశ్శరణం సుహృత్‌,
ప్రభవః ప్రలయః స్థానం
నిధానం బీజమవ్యయమ్‌.
పరమలక్ష్యమును, భరించువాడును, ప్రభువును, సాక్షియు, ప్రాణులనివాసమును, శరణమొందదగినవాడును, హితమొనర్చువాడును, సృష్టి స్థితి లయ కర్తయు, నిక్షేపమును, నాశరహితమైన బీజమును (మూలకారణమును) నేనే అయుయున్నాను.
******************************************************************************************* 18
