ద్రవ్యయజ్ఞా స్తపోయజ్ఞా
యోగయజ్ఞాస్తథాపరే,
స్వాధ్యాయ జ్ఞానయజ్ఞాశ్చ
యతయః సంశితవ్రతాః.
కొందరు ద్రవ్యమును దానధర్మాది సద్విషయములందు వినియోగించుటచే యజ్ఞముగ గలవారును, కొందరు తపస్సే యజ్ఞముగ గలవారును, కొందరు (ప్రాణాయామాద్యష్టాంగ) యోగమే యజ్ఞముగ గలవారు నయియున్నారు. వారందరున్ను ప్రయత్నశీలురును దృఢవ్రతములు కలవారునయి యొప్పుచున్నారు.
******************************************************************************************* 28
అపానే జుహ్వతి ప్రాణం
ప్రాణేపానం తథాపరే,
ప్రాణాపానగతీ రుద్ధ్వా
ప్రాణాయామపరాయణాః.
ప్రాణాయామతత్పరులగు కొందరు ప్రాణాపానములయొక్క గతులను (మార్గములను) నిరోధించి అపానవాయువునందు ప్రాణవాయువును, ప్రాణ వాయువునందు అపానవాయువును హొమము చేయుచున్నారు. (పూరక, కంభక, రేచకముల నొనర్చుచున్నారని భావము.) .
******************************************************************************************* 29
అపరే నియతాహారాః
ప్రాణాన్‌ ప్రాణేషు జుహ్వతి,
సర్వే ప్యేతే యజ్ఞవిదో
యజ్ఞక్షపితకల్మషాః.
మరికొందరు ఆహారవిషయమున కట్టుబాటుగల వారై ప్రాణాది వాయువులను ప్రాణాదివాయువులందే హోమముచేయుచున్నారు. (లేక ఇంద్రియ వ్యాపారములను వశీకృతేంద్రియములందు వ్రేల్చుచున్నారు.) వీరందరున్ను యజ్ఞము నెరిగినవారును యజ్ఞముచే పాపము నశించినవారును అయియున్నారు.
******************************************************************************************* 30
యజ్ఞ శిష్టామృతభుజో
యాంతి బ్రహ్మ సనాతనమ్‌,
నాయం లోకోస్త్యయజ్ఞస్య
కుతోన్యః కురుసత్తమ.
కురువంశ శ్రేష్ఠుడవగు ఓ అర్జునా! (పైనదెల్పిన) యజ్ఞము లాచరింపగా శేషించిన అమృతరూపమైన అన్నమును భుజించువారు శాశ్వత పరబ్రహ్మమును పొందుదురు. అట్టి యజ్ఞ మొకదానినైనను చేయని వానికి ఇహలోక సుఖము లేదు. అట్టిచో నిక పరలోక సుఖమెక్కడిది? .
******************************************************************************************* 31
ఏవం బహువిధా యజ్ఞా
వితతా బ్రహ్మణో ముఖే,
కర్మజాన్‌ విద్ధి తాన్‌ సర్వా
నేవం జ్ఞాత్వా విమోక్ష్యసే.
ఈ ప్రకారముగ అనేకవిధములైన యజ్ఞములు వేదమునందు సవిస్తరముగ తెలుపబడియున్నవి. అవి యన్నియు కర్మమువలన పుట్టినవానినిగ (కర్మమునకు సంబంధించినవేయని) నీ వెఱుగుము. ఇట్లేఱిగిన నీవు విముక్తుడవు కాగలవు .
******************************************************************************************* 32
శ్రేయాన్‌ ద్రవ్యమయాద్యజ్ఞా
జ్జ్ఞా నయజ్ఞః పరంతప,
సర్వం కర్మాఖిలం పార్థ
జ్ఞానే పరిసమాప్యతే.
ఓ అర్జునా! ద్రవ్యమువలన సాధింపబడు యజ్ఞముకంటె జ్ఞానయజ్ఞము శ్రేష్ఠమైనది. ఏలయనిన సమస్త కర్మమున్ను నాశము కానిదగుచు (ఫలసహితముగ) జ్ఞానమునందే పర్యవసించుచున్నది (అంతర్భూత మగుచున్నది.)
******************************************************************************************* 33
తద్విద్ధి ప్రణిపాతేన
పరిప్రశ్నేన సేవయా,
ఉపదేక్ష్యంతి తే జ్ఞానం
జ్ఞానిన స్తత్త్వదర్శినః.
ఓ అర్జునా! అట్టి జ్ఞానమును నీవు తత్త్వవేత్తలగు జ్ఞానులకు సాష్టాంగనమస్కారము చేసియు, సమయముచూచి వినయముగ ప్రశ్నించియు, సేవచేసియు, వారివలన నెఱుగుము. వారు తప్పక నీకుపదేశింపగలరు.
******************************************************************************************* 34
యజ్జ్ఞా త్వా న పునర్మోహ
మేవం యాస్యసి పాణ్డవ,
యేన భూతాన్యశేషేణ
ద్రక్ష్య స్యాత్మన్యథోమయి.
ఓ అర్జునా! దేనిని తెలిసికొనినచో మరలనిట్టి మోహమును నీవు పొందకుందువో మఱియు దేనిచే సమస్త ప్రాణులను నీయందును, నాయందును గూడ చూడగలవో అట్టి జ్ఞానమును తత్త్వవేత్తల వలన తెలిసికొనుము.
******************************************************************************************* 35
అపి చేదసి పాపేభ్యః
సర్వేభ్యః పాపకృత్తమః
సర్వం జ్ఞానప్లవేనైవ
వృజినం సంతరిష్యసి.
ఒకవేళ పాపాత్ములందరికంటెను నీవు మిగుల పాపము చేసినవాడవైతివేని ఆ సమస్త పాపసముద్రమును జ్ఞానమను తెప్పచేతనే లెస్సగ దాటివేయగలవు.
******************************************************************************************* 36
